kompromis wysokiej próby, czyli LG-500

Autor: Leszek Gonciarz

Jacht LG-500 zaprojektowano według formuły pomiarowej “Żagle 500” tak, że w pełni odpowiada przepisom tej nowej klasy regatowej. Twórcy formuły, ustalając przepisy, zadali pytanie: jak najszybciej przepłynąć trasę regatową 5-metrowym jachtem, szerokim na dwa metry, o zanurzeniu 100 cm, który waży minimum 300 kg? Dwóch lub trzech członków załogi ma do dyspozycji 15 m2 żagli oraz 20-metrowy genaker; a w kabinie ma się zmieścić prostopadłościan o wymiarach 0,7 m x 0,8 m x 0,85 m. Jacht powinien wstawać z przechyłu 90o z zawieszonym na topie ciężarkiem o masie 10kg.

Oczywiście jest to uproszczenie, gdyż istnieje wiele innych ograniczeń, mających wpływ na kształt i parametry jachtu, jak np. niewinnie brzmiący przepis, że żagle i bom muszą się zmieścić “we wnetrzu, pod pokładem”, co powoduje konieczność dopasowania długości bomu grota i odległości pomiędzy grodzią wejściową a stewą dziobową, tak by móc włożyć wyposażenie do kabiny. Długość bomu grota ma wpływ – poprzez powierzchnię żagli – na długość masztu, długość masztu na stateczność końcową, stateczność końcowa na kształt kadłuba i środek ciężkości, wysokość nadbudówki i kształt pokładu; ma również wpływ na usytuowanie środka ciężkości, itd. – kółko się zamyka. Generalnie formuła wymusza także i to, że w tych małych jednostkach regatowych można spać. Oczywiście warunki są nieco spartańskie – nie zapominajmy jednak, że jacht ma 5 metrów długości.

Zaczęliśmy od ustawienia zejściówki i ustalenia długości bomu. Projektowanie jachtu według formuły “Żagle 500” wymaga doświadczenia oraz umiejętności szukania kompromisów pomiędzy poszczególnymi parametrami jachtu. Od jakości tego kompromisu zależą podstawowe właściwości jachtu – stateczność oraz prędkość. Przy powstawaniu LG-500 zastosowano nowoczesne technologie projektowania, w tym modelowanie 3D. Jacht zaprojektowano zgodnie wymogami klasy oraz z zasadą, że najlżejsze na jachcie jest to czego na nim nie ma. Jednym z głównych założeń projektowych było uzyskanie minimalnej masy jachtu, zachowując wszystkie ograniczenia materiałowe przy spełnieniu warunku stateczności końcowej (w dodatku miecz bez bulba). Zadanie było trudne, gdyż warunek stateczności końcowej jest bardzo wyśrubowany. Jedyna droga do spełnienia tych założeń to bezkompromisowe podejście do masy kadłuba i osprzętu. Oznacza to wysoką jakość wykonania jachtu z bardzo dobrych materiałów – oczywiście przy spełnieniu warunków formuły, dotyczących ograniczeń materiałowych .

Pozytywnym efektem tych założeń jest wymiar finansowy. Niewielka masa jachtu oznacza mało materiałów, a co za tym idzie, niską cenę. W przypadku prototypu, który został zbudowany w technologii “wood core”, koszt materiałów wraz z żaglami wykonanymi przez Stanisława Sawko i markowym osprzętem wyniósł ok.15 tys. zł. Budowa jachtu w tej technologii (aby efekt był satysfakcjonujący nie tylko ze względów estetycznych, lecz przede wszystkim ze względu na wagę jednostki) wymaga kunsztu szkutniczego i bardzo dobrych warunków lokalowych (bardzo istotna jest kwestia kontroli wilgotności). Docelowo jacht będzie produkowany w formach negatywowych, jako konstrukcja monolityczno-przekładkowa (ze względu na ograniczenia klasowe przy użyciu żywic poliestrowych zbrojonych tkaninami szklanymi).

Powstanie nowej klasy “Żagle 500” stwarza alternatywę dla żeglarzy lubiących się ścigać. Zwłaszcza, że dotychczas istniejące klasy podobnej wielkości, wobec braku ograniczeń materiałowych, stały się bardzo drogie – mam na myśli klasę “Micro”. Sądzę, że jest to oferta szczególnie atrakcyjna dla młodych żeglarzy, gdyż za stosunkowo niewielką kwotę można zbudować tani, łatwy w transporcie, szybki jacht regatowy.

dane techniczne:

długość całkowita 4,99 m

szerokość całkowita 1,99 m

zanurzenie 0,20/1,00 m

wyporność 510kg

masa 300kg

powierzchnie żagli:

grot 10 m2

konstruktor Leszek Gonciarz

Tags: Leszek Gonciarz, jacht, Żagle 500

Category: Spis treści, Technika