Pepiętnastka

Autor: Radosław Werszko

Pierwszą wersję P-15 zaprojektował Mieczysław Pluciński jeszcze przed wojną, w 1936 roku. Prawdopodobnie z powodu wąskiego kadłuba typu szpicgat określana była, także przez samego konstruktora, mianem kajaka żaglowego, choć tak naprawdę ma ona zdecydowaną przewagę cech łodzi, gdzie podstawowym napędem są żagle, a nie wiosła. W okresie powojennym Pluciński powracał do niektórych swoich wcześniejszych konstrukcji. Na przełomie roku 1956 i 1957 kajak P-15 został gruntownie przeprojektowany i unowocześniony. Otrzymał przejściowo nowe oznaczenie P-52, ale wkrótce powrócono do dawnego symbolu. Zmiany były duże, objęły nawet główne wymiary i kształt kadłuba oraz wiele elementów konstrukcji, jednak charakter łodzi pozostał ten sam.

Powojenna dokumentacja obejmuje dwie wersje. Pierwsza z ożaglowaniem slup, o której konstruktor pisze, że jest przeznaczona na rzeki i mniejsze wody śródlądowe. Druga wersja z dwumasztowym ożaglowaniem ket-jol i zmniejszoną powierzchnią żagli zaprojektowana została na duże jeziora i morze. Wersja śródlądowa ma także większy kokpit dla dwóch, trzech osób, płycej zanurzony miecz i bardzo oryginalny ster z drążkiem sterowania zamiast rumpla. Wersja morska ma mały, praktycznie jednoosobowy kokpit, głębszy miecz i orczykowe urządzenie sterowe, wykorzystujące maszt bezana jako oś obrotu orczyka. Drobnych różnic jest jeszcze więcej, natomiast kształt i zasadnicza konstrukcja kadłuba w obu wersjach pozostają te same.

Kadłub o przekrojach prostoliniowych i skośnym dnie buduje się na stole montażowym dnem do góry. Szkielet składa się z pięciu ram wręgowych, stępki i kilku wzdłużników, a poszycie łodzi wykonane jest ze sklejki grubości 5 mm. Miecz i płetwa steru w wersji śródlądowej wykonane są z blachy stalowej, natomiast w wersji morskiej są drewniane, profilowane. Oprócz żagli do napędu łodzi można zastosować parę wioseł szalupowych, wspartych w odejmowanych dulkach.

 

 

 

OSA pokazana na fotografiach była jedną z kilku P-15, zbudowanych w zimie 1957/58 w klubie „Grot” przy Politechnice Wrocławskiej. Użytkownicy wspominają tę piękną łódkę jako bardzo szybką i emocjonującą w pływaniu, choć ze względu na niewielką pojemność kadłuba, o ograniczonych możliwościach turystycznych.

 

 

 

 

 

 

dan techniczne:
długość całkowita   5,00 m
długość na wodnicy konstrukcyjnej   4,80 m
szerokość   1,50 m
szerokość na wodnicy konstrukcyjnej   1,15 m
zanurzenie kadłuba   0,18 m
zanurzenie z mieczem   0,75/0,90 m
ożaglowanie wersji śródlądowej   10,5 m2
ożaglowanie wersji morskiej   8,5 m2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

fot. z archiwum Mirosława Werszko

rys. Mieczysław Pluciński

Tags: Mieczysław Pluciński, jachty drewniane, jachty z drewna

Category: Spis treści, Technika