Operacja Starlight część 4

Autor: Tomasz Robakowski

Poszywanie

Powoli zbliżał się długo odsuwany dzień, a to heling był w częściach, a to nie było czasu, a to pogody (musiałem to robić przed garażem bo w środku nie ma wystarczająco dużo miejsca) żeby wyciąć wyrysowane na płachtach sklejki burty. Chwilę też zajęło mi wymyślanie, co zrobić ze stewą “zerową”. To znaczy, co z nią zrobić wiedziałem, tylko nie za bardzo wiedziałem jak… Zadzwoniłem do Stefana, który bez namysłu powiedział, że należy ją umocować na helingu. Rezolutnie podpowiedziałem, że stewa w najgrubszym miejscu ma 15 mm szerokości no i to lekko ostudziło projektanta, jednak nie zasmuciło – mnie też nie, ponieważ oznaczało, że coś trzeba wymyślić. Wymyśliłem że “zerówkę” wkleję na początku, a potem będę naciągał poszycie na heling (na ustawione na nim kształtowniki). Złożyłem razem dwie płachty poszycia, nawierciłem zgodnie z instrukcją co 8 cm i zacząłem szycie. Co prawda wytyczne mówiły, że na rufie zszywamy słabiej, im bliżej dziobu tym mocniej. Niby proste: „słabiej”, „mocniej” – ale w stosunku do czego? Nie mając punktu odniesienia po prostu skręcałem drutem burty. Kiedy doszedłem w okolice dziobu, posmarowałem “zerówkę” klejem poliuretanowym i dla pewności również zszyłem drutem, ale żeby mieć absolutną pewność, że nie puści, użyłem jeszcze kilku ścisków stolarskich. Z poczuciem dobrze wykonanej roboty zamknąłem garaż, aby wrócić doń nazajutrz.

Następnego dnia przyjrzałem się swemu dziełu, oceniłem że wszystko skleiło się tak jak miało się skleić; nawet ściski stolarskie po odkręceniu nie miały ochoty opuścić swego miejsca. W końcu, odkleiwszy ściski i zabrałem się za skręcanie helingu. Heling wykonałem w technologii skrzynkowej, trochę inny niż ten, o którym czytałem na www.port21.pl, ale wydaje mi się, że równie dobry; co prawda na wierzch miał zostać położony blat (wymiar 510x34cm), ale jakoś nie mogłem się wybrać do pobliskiego sklepu, aby nabyć odpowiednie płyty (wyszło mi że będą trzy płyty o długości 170cm). W związku z moim lenistwem, wyciąłem 10 klepek o wymiarach 15×34 cm i postanowiłem zrobić poszycie drabinkowe. Od razu stwierdziłem, że będzie ono lepsze od pełnego, bo będę miał łatwiejszy dostęp do wnętrza kadłuba w czasie poszywania. Kiedy heling stanął – taki śliczny, ażurowy – postanowiłem natychmiast przystąpić do mocowania szablonów. Ustawiłem wszystkie tak mniej więcej “na oko”, aby zobaczyć bryłę kadłuba i w zasadzie z pomocą wyobraźni prawie udało mi się go zobaczyć.

Zachęcony takimi postępami umocowałem w odpowiednim miejscu listwy wzdłużne kadłuba, zamocowałem pawęż i przystąpiłem do poziomowania i pionowania szablonów, używając do tego ekiery (znaczy dużej ekierki). Jak już je ustawiłem zacząłem sprawdzać poziomicą i kontrola wypadła niepoprawnie, więc ustawiłem je “na poziomicę” i wtedy okazało się że wierzchołki szablonów nie są w linii. Zaczerpnąłem duży łyk piwa bezalkoholowego i popadłem w zadumę, następnie sięgnąłem po telefon, aby skonsultować się z tym, kto to wymyślił i usłyszałem, że “abonent ma wyłączony telefon lub jest poza zasięgiem”. Zaczerpnąłem drugi łyk i przypomniała mi się uwaga Stefana, która brzmiała: “pierwszy jacht zaczynałem budować z suwmiarką a kończyłem z calówką”. Popatrzyłem na te odstające od pionu szablony, jeszcze raz się uraczyłem napojem, jeszcze raz pomyślałem o myśli projektanta. I wymyśliłem – jeśli na te szablony podczas naciągania sklejki działają tak duże siły, to czy są one odchylone w lewo czy w prawo o te kilka milimetrów, to i tak się w końcu zejdą w jednej linii. Dla spokoju sumienia ustawiłem je jeszcze raz “od ekiery” i używając do pomocy latorośl wstępnie umieściliśmy poszycie na helingu.

No i rozpocząłem poszywanie, już oficjalnie i z pełną pompą. Znowu wystarczyło postępować z instrukcjami: “poszycie naciągać tak, aby narysowane na wewnętrznej stronie linie pokrywały się z szablonami”. Proste? Proste! Oczywiście w tej prostocie był ukryty podstęp. Proste to by było, gdybym miał do pomocy dziesięciu pomocników i każdy z nich lewarowałby jednym pasem. Napisałem dziesięciu? Napisałem pasem? No tak napisałem. O jakie pasy chodzi? Chodzi o pasy transportowe, takie z napinaczami zapadkowymi. A jeśli chodzi o liczbę – 10, to ja miałem ich cztery, a poszycie warto by naciągać na każdy szablon. Tym razem chwila zadumy niewiele pomogła, nie wymyśliłem nic ponad to, że muszę się udać do sklepu i kupić pasy. Dobrze, że takowy sklep mam po sąsiedzku, więc wyprawa zajęła mi 24 minuty. Uzbrojony w pasy mogłem rozpocząć naciąganie sklejki. Proces naciągania jest niezwykle pasjonujący, udało mi się opanować kwestie trzymania się linii, o których pisałem wcześniej. W pierwszej fazie sklejka nijak nie chciała się poddawać. Po wstępnym naciągnięciu poszycia, tu i ówdzie pojawiły się wybrzuszenia, natychmiast też zrozumiałem, o co chodziło z szyciem sklejki – że na rufie słabiej a na dziobie mocniej. Otóż moje poszycie było zszyte na całej długości raczej mocniej. Zdając sobie sprawę, że sklejka jednak musi się odkształcić, po wstępnym naciąganiu dałem jej popracować statycznie. No i bałem się trochę, bo dźwięki wydobywające się z maltretowanej sklejki były przerażające.

Na wszelki wypadek, aby ulżyć jej cierpieniom spryskałem wodą najbardziej trzeszczące fragmenty. Przyglądałem się memu dziełu i postanowiłem jeszcze nieco podlewarować; gdy podlewarowałem – trzasnęło i sklejka została przecięta wzdłuż pasa. Wniosek: trzeba było poczekać. Głęboki oddech, łyk piwa bezalkoholowego, drapanie po głowie i zaduma. Pierwsza myśl (niezbyt cenzuralna), została odepchnięta precz, druga polegająca na podłożeniu pod pasy szerszego pasa grubszej sklejki została przyjęta przez jednoosobowy zespół konstrukcyjny, jednomyślnie i jednogłośnie. Patent się sprawdził, sklejkę sklei się później, najpierw niech się okaże, że „maltretowanie” działa i poszycie się układa.

Dałem sklejce odpocząć kilka godzin i przystąpiłem do kolejnego lewarowania, które przyniosło tyle, że zaczęły puszczać szwy w okolicy siódmego szablonu. Jak zaczęły puszczać, tak pościło ich pięć, a ponieważ były co osiem centymetrów, jak łatwo policzyć, dziura miała czterdzieści centymetrów. Nauczony już krótkim doświadczeniem, że nie należy w czyn wprowadzać myśli, które się pojawiają po jednoznacznym “trach” lub “brzdęk”, postanowiłem dziurę załatać. Zacząłem systematycznie nawiercając nowe otwory i szyjąc gęściej, bo co 4 cm. Operacja zakończyła się sukcesem, poszycie zostało spryskane wodą, a ja przystąpiłem do lewarowania. Z radością zauważyłem, że pierwszych pięć szablonów osiągnęło swoje docelowe położenie i zostały mi jeszcze tylko cztery, którym brakuje od jednego do dwóch centymetrów. Podlewarowałem jeszcze trochę, popryskałem i uciekłem z miejsca pracy, bo jęki poszycia były tak sugestywne, iż obawiałem się, że w razie jakby coś pękło, to nieźle oberwę.

Wróciłem po kilku godzinach, jęki ucichły przystąpiłem do robienia dokumentacji foto i z przerażeniem zauważyłem ze mój super-hiper ażurowy heling nie wytrzymał, a konkretnie nie wytrzymały cztery “szczeble”, na których były osadzone szablony z części rufowej. W tej sytuacji dalsze lewarowanie okazało się niewykonalne, a ja podjąłem trudną decyzję: poszycie trzeba ściągnąć, heling naprawić i wzmocnić a następnie zabawę rozpocząć od początku.

 

Tags: budowa jachtu, jachty drewniane, jachty z drewna, katamaran

Category: Spis treści, Budowa jachtu, Porady